60- Mümtahine Sûresinden Tefsir Edilen Âyetler

60- Mümtahine Sûresinden Tefsir Edilen Âyetler

3619- Ali b. ebî Tâlib (رضي الله عنه)'den rivâyete göre, şöyle demiştir: Rasûlüllah (ﷺ), ben, Zübeyr ve Mıkdat b. Esved'i göndererek dedi ki: Gidiniz “Hah” bahçesine vardığınız da orada bir kadın bulacaksınız üzerindeki mektubu alıp bana getiriniz buyurdu. Biz de çıktık, atlarımız bizimle koşturuyordu. Nihayet o bahçeye geldik ve birdenbire yolcu kadınla karşılaştık bunun üzerine mektubu çıkar dedik. Ben de mektub falan yok dedi. Biz de ya mektubu çıkaracaksın veya üzerinden elbiseleri çıkaracaksın dedik. Bunun üzerine mektubu saç örgülerinin arasından çıkardı. Mektubu, Rasûlüllah (ﷺ)'e getirdik. Bir de gördük ki mektup Hatıb b. Beltea'dan Mekke'deki bazı müşrik kişilere gönderilmiş. Hâtıb müşriklere Peygamber (ﷺ)'in bazı işlerini bildiriyor.

Rasûlüllah (ﷺ), Ey Hâtıb bu Nedir? diye sordu. Hâtib: Ey Allah'ın Rasûlü! hakkımda hüküm vermek için acele etme ben Kureyş'e sığıntı olarak gelip yerleşen biriyim. Gerçek Kureyşli değilim. Sizin beraberinizdeki olan muhâcirlerin ise mallarını ve ailelerini koruyacak hısımları var. Ben bu Kureyş'in nesebinden olmadığım için onlara bir iyilikte bulunmak istedim ki bu yüzden benim yakınlarımı korusunlar. Bu işi kafir olduğum için veya dinimden döndüğüm için veya küfre razı olduğumdan dolayı yapmış değilim. Bunun üzerine, Peygamber (ﷺ), Doğru söyledi buyurdu. Ömer b. Hattâb ise; Ey Allah'ın Rasûlü! Beni bırak ta şu münafığın başını uçurayım. Peygamber (ﷺ) şöyle buyurdu: O, Bedir gazasına katılmıştır, ne biliyorsun? Belki de; Allah, Bedire katılanlara bakmış ve onlara: “Dilediğinizi yapın, Ben sizi affetmişimdir,” buyurmuştur. İşte, Mümtahine sûresi 1. âyet, Hâtıb b. Beltea hakkında inmiştir; “Ey iman edenler! Benim de düşmanım, sizin de düşmanınız olan kimseleri dost edinmeyin. Onlar size gelen gerçek mesajı inkâr ettikleri, Rabbiniz olan Allah'a inandığınızdan dolayı, Rasulünü ve sizi yurdunuzdan sürüp çıkardıkları halde, siz onlara sevgi belirterek mektup ulaştırıyorsunuz. Eğer benim yolumda savaşmak ve benim rızamı kazanmak için savaşa çıktınızsa, içinizde onlara sevgi mi besleyip gizliyorsunuz? Oysa ben sizin gizlediğinizi ve açığa vurduğunuz herşeyi bilirim. Sizden kim böyle yaparsa, gerçekten o doğru yolun ortasında, şaşırıp sapıtmıştır.” (Buhârî, Cihâd: 27; Müslim, Fedail-üs Sahabe: 17)

Amr dedi ki: İbn ebî Rafi'i gördüm, Ali b. ebî Tâlib'in katibi idi.

Tirmizî: Bu hadis hasen sahihtir.

Bu konuda Amr ve Câbir b. Abdullah'tan da hadis rivâyet edilmiştir. Pek çok kişi bu hadisi Sûfyân b. Uyeyne'den buradaki gibi rivâyet etmiş olup râvîler hadisteki şu bölümü aktarmışlardır: “Ya mektubu çıkarırsın veya elbiselerini atarsın.”

Bu hadis aynı zamanda Ebû Abdurrahman b. Yahya'dan, Ali'den yukarıdaki hadise benzer şekilde rivâyet edilmiştir.

Bazıları bu hadiste “Ya mektubu çıkaracaksın ya da elbiseni soyacağız” demişlerdir.

3620- Âişe (راضي عنها)'dan rivâyete göre, şöyle demiştir: Rasûlüllah (ﷺ), ancak Mümtahine sûresi 12. ayeti gereğince iman eden kadınları imtihan ederdi.

3621- Ma'mer diyor ki: Tavus'un oğlu babasından rivâyet ederek şöyle demiştir: Rasûlüllah (ﷺ)'in eli sahib olmadığı bir kadının eline asla değmemiştir. (Buhârî, Tefsir-ül Kur'ân: 27; Müslim, İmara: 17)

Tirmizî: Bu hadis hasen sahihtir.

3622- Ümmü Seleme el Ensârîyye (راضي عنها)'dan rivâyete göre, şöyle demiştir: Kadınlardan biri Rasûlüllah (ﷺ)'e: Sana karşı gelmememiz gereken İslam'ın emri nedir? diye sordu. Rasûlüllah (ﷺ) de: Ölülere bağırıp çağırarak saç baş yırtarak ağlamayınız buyurdu. Bunun üzerine ben Ey Allah'ın Rasûlü! dedim; falanoğulları amcamın vefatı üzerine beni ağıtlarıyla yardıma koşarak bize yardım ettiler. Benim de onlara karşılık vermem gerekir, dedim. Rasûlüllah (ﷺ) bana müsaade etmedi. Fakat ben defalarca kendisine müraacat ettim, onlara karşılık vermeme izin verdi. Ben de ondan başka şu ana kadar hiç kimse üzerine sesli olarak ağlamadım. Oysa kadınlardan benden başka sesli olarak ağlamayan kadın kalmamıştır. (İbn Mâce, Cenaiz: 27)

Tirmizî: Bu hadis hasendir.

Bu konuda Ümmü Atıyye (راضي عنها)'dan da hadis rivâyet edilmiştir. Abd b. Humeyd diyor ki: Ümmü Seleme el Ensârîyye, Yezîd b. Seke'nin kızı Esma'dır.

3623- İbn Abbâs (رضي الله عنه)'den rivâyete göre, Mümtahine sûresi 10. ayeti nazil olunca Rasûlüllah (ﷺ)'e bir kadın, Müslüman olarak geldiğinde kendisinden Allah için şöyle yemin alırdı: “Ben kocamı sevmediğimden dolayı değil sadece Allah ve Rasûlünü sevdiğimden dolayı hicret edip geldim.” (Tirmizî rivâyet etmiştir.)

Tirmizî: Bu hadis garibtir.